ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ႏွင့္ဗုဒၶဘာသာအျမင္

by Dhamma Ganga on Sunday, 14 November 2010 at 00:28 ·

ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ႏွင့္ဗုဒၶဘာသာအျမင္

(Burma Project USA ကို တည္ေထာင္သူ၊ ျမန္မာႏိုင္ငံ ဒီမိုကေရစီေရးကြ်မ္းက်င္သူႏွင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ (မ်ားေသာအားျဖင့္) ရဟန္းဘ၀ျဖင့္ ( ၈ )ႏွစ္တာ ေနထိုင္ခဲ့ဖူးသည့္ မစၥတာ အလန္ ကလီးမင့္ထ္စ္က ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ႏွင့္ စကားေျပာျဖစ္ခဲ့သည္မ်ားကို Comversation with Aung San Su Kyi ေခါင္းစဥ္ျဖင့္ Shambhala Sun, September 1997 တြင္ ေရးသားေဖာ္ျပခဲ့ပါသည္။ ထူးျခားထင္ရွားၿပီး လူထုခ်စ္ေသာ ျမန္မာအမ်ိဳးသမီးၾကီးတစ္ဦး၏ ဗုဒၶဘာသာအျမင္မ်ားကို သိရွိႏိုင္ေစရန္ ဘာသာျပန္ကာ မိတ္ဆက္ေဖာ္ျပလိုက္ပါသည္။
ဓမၼဂဂၤါ)


အလန္ကလီးမင့္ထ္စ္ “ဗုဒၶဘာသာနဲ႕ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ ဒီမိုကေရစီအေရးႏွစ္ရပ္လံုးအတြက္ ကြ်န္ေတာ္ပုိ႕ ခ်ေနခဲ့တဲ့ ႏွစ္ေတြအတြင္းမွာ ကြ်န္ေတာ္နဲ႕ ေတြ႕သမွ်လူေတြအားလံုးက ခင္ဗ်ားကို သူရဲေကာင္းဆိုတဲ့ ေ၀ါဟာရေတြနဲ႕ တံဆိပ္တပ္ခ်င္ေနၾကတယ္ဗ်၊ ခင္ဗ်ားနဲ႕ အင္တာဗ်ဴးတဲ့ Vanity Fair ကေတာ့ ခင္ဗ်ားကို “ျမန္မာ့စိန္႕ဂ်ဳန္း” လို႕ေတာင္ မ်က္ႏွာဖံုးကမၺည္းထိုးထားပါပေကာ။”

ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ “ဘုရား ဘုရား၊ ကြ်န္မ အဲလိုမေမွ်ာ္လင့္ရပါလားရွင္။”


အလန္ကလီးမင့္ထ္စ္ “တိတိက်က်ဗုဒၶဘာသာေ၀ါဟာရနဲ႕ ေျပာရင္ေတာ့ ခင္ဗ်ားဟာ ဗုဒၶဘုရားအျဖစ္ ေရာက္ရွိဖို႕အတြက္ အျခားသူေတြ လြတ္ေျမာက္မႈရရွိၾကပါေစ ဆိုတဲ့ ေစတနာဆႏၵေတြနဲ႕ ပညာပါရမီ၊ ကရုဏာပါရမီ၊ ေမတၱာပါရမီေတြကို ျဖည့္ဆည္းအားထုတ္ေနတဲ့ ဘုရားအေလာင္း မဟာဣတၳိယ တစ္ေယာက္လို႕ေတာင္ ရည္ညႊန္းေျပာဆိုေနၾကတာ ၾကားရတယ္ဗ်။”

ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ “အိုး ကြ်န္မကေတာ့ ဘုရားပဲ တေနမိေတာ့တာပါပဲ။ ကြ်န္မက အဲဒီအဆင့္နဲ႕ အလွမ္း ေ၀းလြန္းပါတယ္ရွင္။ လူေတြက ကြ်န္မကို အဲလိုမ်ိဳးတစ္စံုတစ္ေယာက္ ျဖစ္ႏိုင္တယ္လို႕ ထင္ေနၾကတာကို အံ့ၾသလို႕ မဆံုးေအာင္ပါပဲ။
ကြ်န္မကသာ အဲဒီလိုျမင့္မားတဲ့စြမ္းရည္မ်ိဳးရွိႏိုင္ၿပီလို႕ ထင္မိတဲ့အခ်ိန္ တစ္ေန႕ေန႕မွာေတာ့ ေဗာဓိသတၱ (ဘုရားေလာင္း) တစ္ဆူေတာ့ ကြ်န္မ ျဖစ္ခ်င္ပါရဲ႕ရွင္။ တကယ္ေတာ့ ကြ်န္မက မိမိကိုယ္ကိုယ္မိမိ တိုးတက္ေအာင္ ေဆာင္ရြက္ၾကိဳးပမ္းေနၾကတဲ့ လူေတြထဲက လူတစ္ေယာက္လို႕ေတာ့ ေျပာႏိုင္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ေဗာဓိသတၱျဖစ္ေရး အဓိ႒ာန္ျပဳဖို႕ (ဘုရားဆုပန္ဖို႕) သင္ေလ်ာ္တဲ့ လူလို႕ေတာ့ ကြ်န္မကိုယ္ ကြ်န္မ မေတြးမိ မထင္မိ၊ မျပဳလုပ္မိေသးပါဘူး။

ကြ်န္မက ေကာင္းေအာင္ လုပ္ဖို႕ပဲ အားစိုက္ၾကိဳးစားျဖစ္ပါတယ္။(ရယ္လ်က္) ဒါကလည္း ကြ်န္မအေမက ကြ်န္မကို ျပဳစုပ်ိဳးေထာင္ခဲ့တဲ့ နည္းလမ္းပါပဲေလ။ ေျပာရရင္ေတာ့ ေကာင္းမႈရဲ႕ ေကာင္းက်ိဳးကို ကြ်န္မအေမက အေလးထားခဲ့တာကိုး။ အခ်ိန္တိုင္း ေကာင္းေအာင္ေနႏိုင္တယ္လို႕ေတာ့ ကြ်န္မမေျပာလိုပါဘူး၊ ဒါေပမယ့္ တတ္ႏိုင္သေလာက္ေတာ့ ကြ်န္မၾကိဳးစားျဖစ္ပါတယ္။
ကြ်န္မက စိတ္တိုတတ္တယ္ရွင့္။ ဒါေပမယ့္ အခု အရင္ေလာက္စိတ္မတိုေတာ့ဘူးလို႕ ေျပာရမယ္။ ၀ိပႆနာက အမ်ားၾကီး အေထာက္အကူျပဳတယ္ေလ။ ဒါေပမယ့္ တစ္စံုတစ္ေယာက္ဟာ သူေတာ္ေယာင္တစ္ေယာက္၊ သီလေၾကာင္တစ္ေယာက္လို႕ ထင္မိတဲ့အခ်ိန္မွာေတာ့ ကြ်န္မစိတ္တိုမိတုန္းဆိုတာ ကြ်န္မ၀န္ခံပါတယ္။

မသိနားမလည္တာ၊ ရိုးရိုးသားသားမွားမိတာေလးေတြကို ကြ်န္မက နားလည္ေပးႏိုင္ေပမယ့္ သီလေၾကာင္ သေဘာမ်ိဳးကိုေတာ့ ကြ်န္မ နည္းနည္းေလးမွ သည္းမခံႏိုင္ဘူး။ ဒီေတာ့ ကြ်န္မ သတိပ႒ာန္ တရားပြားမ်ားမွ ျဖစ္မယ္ေလ။ ကြ်န္မ စိတ္တိုေနၿပီဆိုရင္ “ေအာ္ ငါစိတ္တိုေနပါလား ”လို႕ သိေနရမယ္။ ကြန္မကေတာ့ စိတ္တို ေနတဲ့ ကြ်န္မကိုယ္ကို ရႈမွတ္လိုက္တာပါပဲ။ ၿပီးေတာ့ “ငါစိတ္တိုေနတယ္ ငါစိတ္တိုေနတယ္” လို႕ ကြ်န္မဘာသာ ကြ်န္မ ရြတ္ဆိုျဖစ္တယ္၊ အဲဒီလုိ ကြ်န္မရဲ႕ ေဒါသကို ကြ်န္မထိန္းခ်ဳပ္ပါတယ္။ ဒီလိုမ်ိဳး ေဒါသကို ဆက္မပြားေအာင္ ထိန္းခ်ဳပ္ပါတယ္။

အလန္ကလီးမင့္ထ္ လြန္ခဲ့တဲ့ႏွစ္ေတာ္ေတာ္ၾကာက ဘုရားဆုပန္ထားတယ္ ဆိုတဲ့ ျမန္မာႏိုင္ငံ ၀န္ၾကီးခ်ဳပ္ေဟာင္း ဦးႏုကို အင္တာဗ်ဴးခဲ့တယ္ဗ်၊ သူ႕ကို ကြ်န္ေတာ္က “ တပ္မေတာ္ကို ထိန္းခ်ဳပ္ အမိန္႕ေပးခြင့္ရွိတဲ့ ၀န္ၾကီးခ်ဳပ္တစ္ေယာက္အေနနဲ႕ ေဗာဓိသတၱအျဖစ္ ဘုရားဆုပန္ထားတာ ဘယ္လိုမ်ိဳးျဖစ္ေလမလဲ ” လို႕ ေမးေတာ့ ဦးႏုက (ကြ်န္ေတာ္အမွတ္မမွားဘူးဆိုရင္) “ အဲဒါဟာ ၀န္ထုပ္၀န္ပိုးၾကီးတစ္ခု၊ အျမဲတမ္း သီလပိုင္းဆိုင္ရာ အၾကပ္အတည္းၾကီး တစ္ခုေလာက္နီးနီးပဲ”လို႕ ေျဖခဲ့တယ္ဗ်။ သူေျပာတာက ဗုဒၶဘာသာ၀င္ေကာင္း တစ္ေယာက္အေနနဲ႕ လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႕အစည္းေတြကို အသံုးျပဳဖို႕ တာ၀န္ရွိေနတဲ့ ႏိုင္ငံေရးသမားတစ္ေယာက္ ျဖစ္ေနတာဟာ သဟဇာတမျဖစ္လွဘူးတဲ့ဗ်။ ခင္ဗ်ားအေနနဲ႕ေရာ အဲဒီလို အၾကပ္အတည္းမ်ိဳး ခံစားရပါသလား။

ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ မခံစားရပါဘူး၊ ကြ်န္မအေနနဲ႕ အၾကပ္အတည္းမျမင္ပါဘူး၊ ကြ်န္မက ဘုရားဆုပန္ႏိုင္တဲ့ အေနအထားမ်ိဳးမွာ ရွိေနတယ္လို႕ မထင္ဘူးေလ။ ကြ်န္မရဲ႕ ပထမရည္သန္ခ်က္က ေလာကေရးရာမ်ားမွာ ဗုဒၶအရွင္ရဲ႕ ဥပေဒသေတြအတိုင္း လိုက္နာက်င့္သံုးဖို႕ပါပဲ။ တကယ္လည္း ကြ်န္မ တရားအားထုတ္ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါကလည္း ကြ်န္မတို႕ လူသားအားလံုးမွာ မ်က္ကြယ္ျပဳလို႕မရတဲ့ ဘာသာေရးအတိုင္းအတာ တစ္ခုေတာ့ ရွိရမယ္လို႕ ကြ်န္မကိုယ္တိုင္က ယံုၾကည္ေနလို႕ပါ။ ေျပာရရင္ေတာ့ အသက္အရြယ္ေထာက္လာတဲ့ ေနာက္ပိုင္း အခ်ိန္ေတြမွာ ဘာသာေရးထဲမွာ ႏွစ္ၿပီး အားထုတ္ရမယ့္ သာမန္ဗုဒၶဘာသာတစ္ေယာက္အျဖစ္ ကြ်န္မကိုယ္ကြ်န္မ စဥ္းစားထားပါတယ္။

အလန္ကလီးမင့္ထ္ ခင္ဗ်ားရဲ႕ ဘ၀ကို ေနာက္ေၾကာင္း ျပန္လိုက္ရင္ ခင္ဗ်ားရဲ႕ ပုဂၢလိကတိုးတက္မႈအေပၚမွာ ထူးျခားတဲ့ အက်ိဳးဆက္ေတြကို ျဖစ္ေပၚလာေစတဲ့ အလြန္အေရးၾကီးတဲ့ အေတြ႕အၾကံဳေတြ၊ ပုဂၢိဳလ္ေရး သင္ခန္းစာေတြက ဘာေတြမ်ားျဖစ္မလဲ။

ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ရိုးရိုးေလးပါပဲ။ ဘ၀မွာ ကြ်န္မဘာေလ့လာၿပီးၿပီလဲဆိုေတာ့ “အၾကီးမားဆံုးဆင္းရဲမႈကို ေပးတာဟာ မိမိတို႕ကိုယ္တိုင္ရဲ႕ မွားယြင္းတဲ့ အျပဳအမူပဲ” ဆိုတာပါ။ တစ္ျခားလူက လုပ္လို႕မရပါဘူး။ ဒါကလည္း ကြ်န္မၾကီးျပင္းလာရတဲ့ ဘ၀အေျခအေနေၾကာင့္ ျဖစ္ေကာင္းျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။ ကြ်န္မအေမက ကြ်န္မကို “အမွားလုပ္တာဟာ ဘာေကာင္းက်ိဳးမွ မေပးဘူး ” ဆိုတဲ့ ဥပေဒသကိုပဲ ကြ်န္မကို သြန္သင္ေပးခဲ့တာပါ။

ကြ်န္မကိုယ္တိုင္ရဲ႕ အေတြ႕အၾကံဳအရလည္း အဲဒီအတိုင္းပဲ အမွန္ျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။ “အျခားလူေတြက ရွင့္ကို ဆိုးက်ိဳးျဖစ္ေအာင္ လုပ္လို႕မရဘူး ” ဆိုတဲ့ အျပဳသေဘာေဆာင္တဲ့ အျမင္မ်ိဳး ရွင့္မွာ ရွိမယ္ဆိုရင္ေတာ့ သူတုိ႕က ရွင့္ကုိ ျခိမ္းေျခာက္လို႕လည္း မရဘူးေပါ့။ ရွင့္အေနနဲ႕ အျခားလူေတြအေပၚမွာ ေမတၱာတရား မထားေတာ့ဘူးဆိုရင္ ရွင္လည္း ခ်မ္းသားမယ္လို႕ေတာ့ မထင္ပါဘူးရွင္။

အလန္ကလီမင့္ထ္ ခင္ဗ်ားကိုယ္ခင္ဗ်ား ဘယ္လိုလူစားမ်ိဳးလို႕ သတ္မွတ္မလဲ

ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ အင္း တစ္ခါတစ္ရံမွာ တစ္ျခားလူေတြက ကြ်န္မကို ျမင္တာနဲ႕ ကြ်န္မကိုယ္ကြ်န္မျမင္တာ မတူတတ္ဘူးရွင့္။ ဆိုၾကပါစို႕ ကြ်န္မကို သတၱိေကာင္းလိုက္တာလို႕ ေျပာၾကတဲ့ကိစၥေလ၊ ကြ်န္မကိုယ္ကြ်န္မ “သတၱိေကာင္းၾကီး”လို႕ တစ္ခါမွ မေတြးမိပါဘူး (---------) ကြ်န္မကိုယ္ကြ်န္မ ထူးျခားတဲ့ပုဂၢိဳလ္အျဖစ္လည္း မျမင္မိပါဘူး၊ ကြ်န္မကိုယ္ ကြ်န္မျမင္မိတာကေတာ့ ၾကိဳးစားေနသူတစ္ေယာက္အျဖစ္ပါ။ ကြ်န္မ ဘယ္ေတာ့မွ အရႈံးမေပးပါဘူး။ ကြ်န္မက “အရႈံးမေပးဘူး ” လို႕ ေျပာတဲ့အခါ ဒီမိုကေရစီေရးအတြက္ အေလွ်ာ့မေပးဘူး လို႕ ေျပာေနတာမ်ိဳး မဟုတ္ပါဘူး၊ အဓိကအေျခခံအားျဖင့္ ကြ်န္မဟာ ပိုမိုေကာင္းမြန္တဲ့ လူတစ္ေယာက္ျဖစ္ဖို႕ ၾကိဳးစားတဲ့ ေနရာမွာ အရႈံးမေပးဘူး လို႕ ဆိုလိုတာ ျဖစ္ပါတယ္။

အလန္ကလီမင့္ထ္ ဆိုေတာ့ စိတ္ဓါတ္ၾကံ႕ခိုင္မႈ သို႕မဟုတ္ ပါရမီအဓိ႒ာန္တရားလို႕ ေျပာရမယ့္ ဒီအဇၥ်တၱေမာင္းႏွင္အားကပဲ ခင္ဗ်ားကို ဘာဆိုတာ သတ္မွတ္ၾကမွာေပါ့။

ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ဟုတ္ပါတယ္။ လူေတြကေတာ့ ကြ်န္မရဲ႕ စိတ္ဓါတ္ၾကံ႕ခိုင္မႈနဲ႕ ပတ္သက္ၿပီး အမ်ားၾကီးေျပာေနၾကတာပါပဲ။ ဒါေပမယ့္ ကြ်န္မကိုယ္ကြ်န္မ စိတ္ဓါတ္ၾကံ႕ခိုင္သူၾကီးရယ္လို႕လည္း မထင္မိပါဘူး၊ ကြ်န္မဟာ “ၾကိဳးစားေနသူတစ္ေယာက္”လုိ႕ပဲ ထင္ပါတယ္ရွင္။

အလန္ကလီးမင့္ထ္ ဗုဒၶ၀ိပႆနာတရားက ခင္ဗ်ားအေပၚမွာ ဘယ္လိုသက္ေရာက္မႈရွိသလဲဗ်။

ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ စိတ္ပ်ိဳးေထာင္မႈပံုစံတစ္မ်ိဳးပါပဲ။ စိတ္ပိုင္းဆိုင္ရာ ပညာေရးနဲ႕ ျဖဴစင္ေရးလမ္စဥ္တစ္ခုပါ။ အေျခခံအားျဖင့္ေတာ့ သတိေလ့က်င့္မႈပါပဲ။ ရွင္ဘာလုပ္ေနတယ္ဆိုတာ သတိရွိရွိ သိေနရင္ ရွင့္အေနနဲ႕ မစင္ၾကယ္တာေတြကို ေရွာင္ၾကဥ္ႏိုင္တာေပါ့။

အလန္ကလီမင့္ထ္ ေန႕စဥ္ က်င့္၀တ္တစ္ခုအျဖစ္ တရားထိုင္ျဖစ္ေအာင္ ဘယ္အရာက ခင္ဗ်ားကို တြန္းအားေပးသလဲဗ်။

ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ကြ်န္မ တရားထိုင္ျဖစ္တဲ့ အဓိက အေၾကာင္းကေတာ “ကြ်န္မလုပ္သင့္တယ္လို႕ ထင္တာကို ( မၿမဲမႈ အနိစၥသေဘာကို ကိုယ္တိုင္ကိုယ္က် နားလည္ဖို႕ သတိပ႒ာန္ပြားမ်ားမႈလိုမ်ိဳး ) လုပ္ေနတယ္ ” လို႕ သိတဲ့ အသိက ရလာတဲ့ စိတ္ေက်နပ္မႈေလးပါပဲ။ ကြ်န္မမွာ ဘ၀နဲ႕ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ အလြန္ရိုးရွင္းတဲ့ စိတ္သေဘာထားေတြပဲ ရွိပါတယ္။ ကြ်န္မအေနနဲ႕ တရားမွ်တမႈ သို႕မဟုတ္ ေမတၱာတရားဆိုတဲ့ နာမည္နဲ႕ ကြ်န္မ လုပ္သင့္တယ္လို႕ ထင္တဲ့ တစ္စံုတစ္ရာရွိရင္ အဲဒါကို ကြ်န္မလုပ္မွာပါ။

အလန္ကလီမင့္ထ္ ခင္ဗ်ားရဲ႕ အဇၥ်တၱအတြင္းသားအသစ္ေတြကို ရွာေဖြတဲ့ေနရာမွာ ၀ိပႆနာက ဘယ္လို အေထာက္အကူျပဳသလဲ။ ၀ိပႆနာဆိုတာ မိမိကိုယ္ကိုယ္ ရွာေဖြျခင္းလုပ္ငန္းစဥ္တစ္မ်ိဳးလား။

ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ၀ိပႆနာဆိုတာ မိမိကုိယ္ကိုယ္ရွာေဖြျခင္းလား စိတ္သန္စြမ္းေရးလား ဆိုတာ ကြ်န္မမသိပါဘူး။ ကြ်န္မကို သင္ၾကားေပးတာကေတာ့ ကိုယ့္ကိုယ္ကို ရိုးသားဖို႕ပါပဲ။ ငယ္ငယ္ေလးကတည္းက ကြ်န္မမွာ ကိုယ့္အလုပ္နဲ႕ ကိုယ့္ခံစားခ်က္ကို ခြဲျခမ္းစိတ္ျဖာတဲ့ အေလ့အက်င့္ ရွိခဲ့ဖူးပါတယ္။ ဒီေတာ့ ကြ်န္မမွာ ကြ်န္မကိုယ္တိုင္နဲ႕ ပတ္သက္ၿပီး အသစ္ေတြ႕ရွိခ်က္ တစ္စံုတစ္ရာမရွိပါဘူး၊ ဒါေပမယ့္ ၀ိပႆနာကေတာ့ မွန္ကန္တဲ့(သမၼာမဂၢင္)လမ္းကို လိုက္ဖို႕ ေလာကုတၱရာခြန္အားကို ေပးပါတယ္။

ၿပီးေတာ့ ကြ်န္မအတြက္ ၀ိပႆနာဆိုတာ ဘ၀ေနနည္းတစ္ခုပါပဲ။ ဘာျဖစ္လို႕ဆိုေတာ့ ၀ိပႆနာအားထုတ္တယ္ဆိုတာက သတိတရားကို ပြားမ်ားၿပီး စိတ္ကို ထိန္းခ်ဳပ္ဖို႕ သင္ယူေနရတာမို႕ပါ။ ဒီသတိတရားက ေန႕စဥ္ဘ၀ထဲမွာ အေထာက္အကူ ျဖစ္ေနမွာပါ။ ကြ်န္မအတြက္ေတာ့ ဒါဟာ ၀ိပႆနာတရားရဲ႕ လက္ေတြ႕အက်ဆံုး အက်ိဳးေက်းဇူးတစ္ခုပါပဲ။ ကြ်န္မရဲ႕ သတိအာရံုေတြ ျမင့္မားလာတယ္ေလ။ ခုဆို ကြ်န္မဟာ အလုပ္လုပ္တဲ့ ေနရာမွာ ေမ့ေမ့ေလ်ာ့ေလ်ာ့ ေပါ့ေပါ့ဆဆ လုပ္မိ ကိုင္မိတာေတြ နည္းလာပါတယ္။

အလန္ကလီမင့္ထ္ ၀ိပႆနာကို ခင္ဗ်ား ဘယ္လိုသင္ယူေလ့လာခဲ့ပါသလဲ။

ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ကြ်န္မ မဟာစည္သာသနာ့ရိပ္သာကို သြားခဲ့တယ္ရွင့္။ ဒါေပမယ့္ ဒါကလည္း ဟုိလြန္ခဲ့တဲ့ ကြ်န္မ အသက္ႏွစ္ဆယ္ေက်ာ္ အရြယ္ ျမန္မာျပည္ကို ျပန္လာတဲ့ တစ္ေခါက္ကပါ။ ေျပာရရင္ေတာ့ ထိထိေရာက္ေရာက္ တရားမထိုင္ျဖစ္ပါဘူး။ တကယ္တမ္း ၀ိပႆနာကို အားစိုက္ပြားမ်ားျဖစ္တာကေတာ့ ေနအိမ္အက်ယ္ခ်ဳပ္ ကာလႏွစ္ေတြမွာပါ။ စာအုပ္ေတြကို အမွီျပဳၿပီး အားထုတ္ခဲ့ရပါတယ္၊ ဆရာေတာ္ ဦးပ႑ိတရဲ႕ “ ဒီဘ၀ဒီခႏၶာမွာ” ဆိုတဲ့ စာအုပ္က အမ်ားၾကီး အေထာက္အကူေပးခဲ့ပါတယ္။

အလန္ကလီမင့္ထ္ “အခါအားေလ်ာ္စြာ ခင္ဗ်ားဟာ ရန္ကုန္မွာရွိတဲ့ ဆရာေတာ္ဦးပ႑ိတရဲ႕ ေက်ာင္းကိုသြားၿပီး ဆရာေတာ့္ကို ဂါရ၀ျပဳေလ့ရွိတယ္ လို႕ သိရပါတယ္။ ခင္ဗ်ားအတြက္ အေထာက္အကူျပဳတဲ့ ဆရာေတာ္ရဲ႕ တရားအခ်ိဳ႕ကို မွ်ေ၀ေပးပါလား။”

ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ “ဆရာေတာ္က ကြ်န္မကို ေဟာၾကားခဲ့သမွ် မွတ္မိေနတယ္ရွင့္။ အေရးၾကီးဆံုးေဒသနာတစ္ခုကေတာ့ သတိတရားကို အပိုလုပ္မရဘူးဆိုတာပဲ။ ဆရာေတာ္ မိန္႕တာက “ကြ်န္မတို႕အေနနဲ႕ ပညာေတြ ၀ီရိယေတြ အမ်ားၾကီး ရွိလို႕ရတယ္။ ဒါေပမယ့္ သတိကိုေတာ့ အပို လုပ္မရဘူး”တဲ့။ အင္း ကြ်န္မလည္း ဒီလြန္ခဲ့တဲ့ (၇)ႏွစ္အတြင္း (ရယ္လ်က္) တကယ့္ကို သတိတရား ပြားမ်ားျဖစ္ပါတယ္။ ၿပီးေတာ့ ဆရာေတာ္က ကြ်န္မကို စကားေျပာတဲ့အခါ ေစ့စပ္ၿငိမ္းခ်မ္းမႈကို ဦးတည္မယ့္ စကားကိုပဲ စူးစိုက္ေျပာဆိုဖို႕ အၾကံျပဳခဲ့ပါေသးတယ္။ ကြ်န္မေျပာသင့္တဲ့ စကားဟာ နားေထာင္သူအတြက္ အမွန္လည္း ျဖစ္မယ္။ အက်ိဳးလည္း ရွိမယ္။ နား၀င္လည္း ခ်ိဳရမယ္ေပါ့ေလ။ ဆရာေတာ္က ဗုဒၶအလိုေတာ္က် စကားႏွစ္ခြန္းရွိပါတယ္ တဲ့။ မွန္လည္းမွန္၊ အက်ိဳးလည္းရွိ ၊လက္ခံဖြယ္လည္း ျဖစ္တဲ့ စကားနဲ႕ မွန္လည္း မွန္၊ အက်ိဳးလည္း ရွိ သို႕ေသာ္ လက္ခံႏိုင္ဖြယ္ မရွိတဲ့ နား၀င္မခ်ိဳတဲ့ စကားေတြေပါ့ရွင္။

အလန္ကလီမင့္ထ္ “ေထရ၀ါဒဗုဒၶဘာသာ၀င္တစ္ေယာက္အေနနဲ႕ အျခားေသာ ဂိုဏ္းဂဏ ဘာသာတရားေတြဆီကေန သင္ယူ ေလ့လာဖို႕ စိတ္ကို ဖြင့္ထားတာမ်ိဳး။ မွ်မွ်တတ ျဖစ္ေအာင္ ေဆာက္တည္ ထားတာမ်ိဳး ရွိပါသလား။”


ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ “ကြ်န္မက ေထရ၀ါဒဗုဒၶဘာသာတစ္ေယာက္ဆိုေပမယ့္ မဟာယာနဗုဒၶဘာသာနဲ႕ ၀ဇိရယာန ဗုဒၶဘာသာေတြကိုလည္း ေလးစားပါတယ္။ ၿပီးေတာ့ ကြ်န္မက အျခားေသာ ဘာသာတရားမ်ားကိုလည္း ႏွစ္ႏွစ္ကာကာ ေလးစားပါတယ္။ ကြ်န္မစိတ္ထဲမွာ လူတစ္ဦးတစ္ေယာက္က အျခားလူတစ္ဦးတစ္ေယာက္ရဲ႕ ဘာသာတရားကို အထင္အျမင္ေသးခြင့္ရွိတယ္လို႕ မျမင္မိပါဘူး။ ကြ်န္မက တစ္ျခားလူေတြရဲ႕ ဘာသာေရးအေတြ႕အၾကံဳနဲ႕ အျမင္ေတြကို နားေထာင္ဖို႕ အလြန္စိတ္၀င္စားပါတယ္။ ကြ်န္မကို သင္ၾကားေပးဖို႕ အသင့္ျဖစ္ေနတဲ့ လူေတြမ်ားစြာဆီက ကြ်န္မ အမ်ားၾကီး သင္ယူရပါဦးမယ္။”


အလန္ကလီမင့္ထ္ “ ခင္ဗ်ားေလးစားတဲ့ မဟာယာနဗုဒၶဘာသာရဲ႕ အသြင္လကၡဏာေတြက ဘာေတြမ်ားျဖစ္မလဲဗ်”

ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ “ မဟာယာနဗုဒၶဘာသာမွာ ေထရ၀ါဒထက္ ပိုၿပီး ကရုဏာတရား အေၾကာင္းေျပာၾကတယ္။ ကြ်န္မအဲဒါေလးကို သေဘာက်တယ္။ ကြ်န္မတို႕ ဒီေန႕ကမၻာမွာ ကရုဏာတရား အမ်ားၾကီး လိုေနတာဆိုေတာ့ေလ။ တကယ္ေတာ့ ကရုဏာတရားဆိုတာ ေထရ၀ါဒဗုဒၶဘာသာရဲ႕ သြန္သင္ခ်က္ အစိတ္အပိုင္း တစ္ခုပါပဲ၊ ဒါေပမယ့္ ကြ်န္မက ကရုဏာတရားေတြ တကယ္လက္ေတြ႕ အေကာင္အထည္ ေပၚလာေအာင္ ကြ်န္မတို႕ကမၻာ့ျပည္သူေတြ ေဆာင္ရြက္ၾကတာကို ပိုၿပီး ျမင္ခ်င္တာပါပဲရွင္။

ဓမၼဂဂၤါ

 Daw Aung San Su Kyi's Views On Buddhism Alan Clements: Throughout my years of lecturing on both Buddhism and Burma’s struggle for democracy, I’ve encountered many people who wish to label you in heroic terms. Even the Vanity Fair interview with you was entitled on the cover as "Burma’s Saint Joan"...  Aung San Suu Kyi: Good heavens, I hope not.  Alan Clements: Which raises my question. In strictly Buddhist terms, I have heard you referred to as a female bodhisattva, a being striving for the attainment of Buddhahood—the perfection of wisdom, compassion and love—with the intention of assisting others to attain freedom.  Aung San Suu Kyi: Oh, for goodness’ sake, I’m nowhere near such a state. And I’m amazed that people think I could be anything like that. I would love to become a bodhisattva one day, if I thought I was capable of such heights. I have to say that I am one of those people who strives for self-improvement, but I’m not one who has made, or thought of myself as fit to make a bodhisattva vow. I do try to be good (laughs). This is the way my mother brought me up. She emphasized the goodness of good, so to speak.  I’m not saying that I succeed all the time, but I do try. I have a terrible temper. I will say that I don’t get as angry now as I used to. Meditation helped a lot. But when I think somebody has been hypocritical or unjust, I have to confess that I still get very angry. I don’t mind ignorance; I don’t mind sincere mistakes; but what makes me really angry is hypocrisy. So, I have to develop awareness. When I get really angry, I have to be aware that I’m angry—I watch myself being angry. And I say to myself, well, I’m angry, I’m angry, I’ve got to control this anger. And that brings it under control to a certain extent.  Alan Clements: Many years ago I interviewed Burma’s former Prime Minister U Nu, who stated as a matter of fact that he was a committed bodhisattva. I asked him what it was like being the Prime Minister with full control of the army and to have made the vow to become a Buddha. He said rather explicitly, if I remember correctly, that it was a major burden, a nearly constant moral dilemma. What he was saying was that being a devout Buddhist was incompatible with being a political leader who had a responsibility to use the armed forces. Don’t you feel any such dilemma?  Aung San Suu Kyi: No, I do not see a dilemma. I would not think that I’m in any position to even contemplate taking the bodhisattva vow. My first concern is to abide by Buddhist principles in my worldly dealings. Of course, I do meditate. That’s because I believe that all of us, as human beings, have a spiritual dimension which cannot be neglected. Overall, I think of myself as a very ordinary Burmese Buddhist who will devote more time to religion in my older years.  Alan Clements: When you reflect back over the years of your life, what have been the most important experiences and personal lessons that have had a significant effect on your growth as an individual?  Aung San Suu Kyi: It’s very simple. What I have learned in life is that it’s always your own wrongdoing that causes you the greatest suffering. It is never what other people do to you. Perhaps this is due to the way in which I was brought up. My mother instilled in me the principle that wrongdoing never pays, and my own experience has proved that to be true. Also, if you have positive feelings towards other people they can’t do anything to you—they can’t frighten you. I think that if you stop loving other people then you really suffer.  Alan Clements: How would you characterize yourself as a person?  Aung San Suu Kyi: Well, I see myself sometimes quite differently from how other people see me. For example, all this business about my being so brave...I had never thought of myself as a particularly brave person at all. And when people say "How marvelous it is that you stuck out those six years of detention," my reaction is, "Well, what’s so difficult about it? What’s all the fuss about?" Anybody can stick out six years of house arrest. It’s those people who have had to stick out years and years in prison, in terrible conditions, that make you wonder how they did it. So I don’t see myself as all that extraordinary. I do see myself as a trier; I don’t give up. When I say, "I don’t give up," I’m not talking about not giving up working for democracy. That too, but basically I don’t give up trying to be a better person.  Alan Clements: So it’s this inner drive, this determination towards perfection or wholeness that most characterizes you?  Aung San Suu Kyi: Yes. People talk quite a lot about my determination but I don’t think of myself as a very determined person. I just think of myself as a trier.  Alan Clements: What does Buddhist meditation mean to you?  Aung San Suu Kyi: It’s a form of spiritual cultivation—a spiritual education and a purifying process. Basically, it’s learning awareness. By being aware of whatever you’re doing, you learn to avoid impurities.  Alan Clements: What motivates you to meditate as a daily practice?  Aung San Suu Kyi: The main reason why I meditate is the satisfaction that I derive from the knowledge that I am doing what I think I should do, that is, to try to develop awareness as a step towards understanding anicca (impermanence) as an experience. I have very ordinary attitudes towards life. If I think there is something I should do in the name of justice or in the name of love, then I’ll do it. The motivation is its own reward.  Alan Clements: How instrumental has meditation been in discovering new aspects of your interior life? Has it been a process of self-discovery?  Aung San Suu Kyi: I don’t know if it has been a process of self-discovery as much as one of spiritual strengthening. I was always taught to be honest with myself. Since I was quite young I had been in the habit of analyzing my own actions and feelings. So I haven’t really discovered anything new about myself. But meditation has helped to strengthen me spiritually in order to follow the right path. Also, for me, meditation is part of a way of life because what you do when you meditate is to learn to control your mind through developing awareness. This awareness carries on into everyday life. For me, that’s one of the most practical benefits of meditation—my sense of awareness has become heightened. I’m now much less inclined to do things carelessly and unconsciously.  Alan Clements: How did you learn meditation?  Aung San Suu Kyi: I did go to the Mahasi Thathana Yeiktha meditation center but that was long ago, when I was in Burma on one of my visits. I was in my twenties. But I never really meditated very much. My real meditation took off only during my years of house arrest. And for that I had to depend a lot on books. Sayadaw U Pandita’s book, In This Very Life, was a great help.  Alan Clements: I know that you occasionally pay your respects to the Venerable Sayadaw U Pandita at his monastery here in Rangoon. May I ask you to share some aspect of his teachings that you have found helpful?  Aung San Suu Kyi: I remember everything he has taught me. The most important of which was that you can never be too mindful. He said you can have too much panna (wisdom) or too much viriya (effort); but you cannot overdo mindfulness. I have been very mindful of that (laughing) throughout these last seven years. Also, he advised me to concentrate on saying things that will bring about reconciliation. And that what I should say should be truthful, beneficial, and sweet to the ears of the listener. He said that according to the Buddha’s teachings, there were two kinds of speech: one which was truthful, beneficial and acceptable, and the other which was truthful, beneficial but unacceptable, that is to say that does not please the listener.  Alan Clements: As a Theravada Buddhist, are you still open in your spiritual attitudes to learn from other traditions, or are they fairly set?  Aung San Suu Kyi: I am a Theravada Buddhist but I respect Mahayana Buddhism as well as Vajrayana Buddhism. Also, I have a great respect for other religions. I do not think anyone has the right to look down on anybody’s religion. I’m very interested in hearing about other people’s spiritual experiences and views. I’ve got a lot more to learn, from as many people as are prepared to teach me.  Alan Clements: What are the elements of mahayana Buddhism that you respect?  Aung San Suu Kyi: In Mahayana Buddhism there’s much more emphasis on compassion than in Theravada Buddhism. I’m very sensitive to this, because we need a lot of compassion in this world. Of course, compassion is also a part of Theravada Buddhism. But I would like to see more of our people putting compassion into action.