Laila de Champfleury | ေသာၾကာေန႔၊ ဧၿပီလ ၂၂ ရက္ ၂၀၁၁ ခုႏွစ္ ၁၃ နာရီ ၀၂ မိနစ္
(Laila de Champfleury သည္ သူတုိ႔၏ ႏိုင္ငံတကာ ႏိုင္ငံေရး ေကာလိပ္သင္႐ိုး သင္ခန္းစာအတြက္ ျမန္မာႏိုင္ငံသို႔ ဧၿပီလဆန္းတြင္ သြာေရာက္ေလ့လာခဲ့ၾကေသာ ဒိန္းမတ္ေက်ာင္းသား ၁၁ ဦးမွ တဦးျဖစ္ပါသည္။ ထိုအဖြဲ႔တြင္ ဆရာႏွစ္ဦးလည္း အတူလိုက္ပါသြားခဲ့သည္။ မဇၩိမ အဂၤလိပ္ပိုင္းအတြက္ Laila de Champfleury ေရးသားေသာ Stepping into the world of Aung San Suu Kyi ကို ဘာသာျပန္ဆိုထားျခင္း ျဖစ္သည္။)
ရန္ကုန္ (မဇၩိမ)။ ။ အမၾကီးဟာ ေတာ္လွန္ေရးသမားတဦး မဟုတ္ပါ။ ျမန္မာ့ဒီမုိကေရစီ လႈပ္ရွားမႈရဲ႕ သူရဲေကာင္းျဖစ္တဲ့ သူဟာ စားပြဲေပၚ သူ႔လက္ေတြကို ခပ္ဖြဖြ ယွက္ထားၿပီး ေအးေအးေဆးေဆး ထိုင္ေနတာပါ။ ျမန္မာျပည္ရဲ႕ ဆိုးရြားၾကမ္းတမ္းလွတဲ့ ဒီမိုကေရစီခရီးနဲ႔ သူ႔ရဲ႕ ႏိုင္ငံေရး အေၾကာင္း ေဆြးေႏြးဖို႔ ေရာက္လာၾကတဲ့ ဧည့္သည္ေတြကို စကားထိုင္ေျပာေနပါတယ္။
ေတာ္လွန္ေရးဆိုတာ `ရင္ခုန္စရာ သိပ္မေကာင္းလွပါ´ လို႔ သူထင္ေၾကာင္း ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က အံ့အားသင့္စရာ ေျပာၾကားလိုက္ပါတယ္။
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ဒိန္းမတ္ေက်ာင္းသားမ်ား၊ ဆရာမ်ားႏွင့္ ဒီခ်ဳပ္႐ုံးတြင္ ဧၿပီလတြင္ ဓါတ္ပုံအတူတကြ ႐ုိက္ကူးစဥ္။ ဓါတ္ပုံ - Laila Felicia Lautrop Pichot de Champfleury
သူဟာ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ရက္စက္ၾကမ္းၾကဳတ္ၿပီး အာဏာအျမစ္တြယ္ေနတဲ့ စစ္တပ္ကို ကန္ေက်ာက္ေမာင္းထုတ္ဖို႔ ၾကိဳးပမ္းေနၾကတဲ့ ျမန္မာ့ဒီမိုကေရစီေတာ္လွန္ေရးရဲ႕ ကိုယ္စားျပဳ အမွတ္အသားပါ။ သူ႔ကို တိုင္းျပည္ထဲမွာ အမ၊ အန္တီ၊ ဟိုအမ်ဳိးသမီးၾကီးလို႔ပဲ ေျပာဆိုသံုးႏံႈးၾကတယ္။ ဒါေပမဲ့ က်မတို႔နဲ႔ စကားေျပာေနတုန္း သူ႔ဖခင္ လက္ထက္ကလိုပဲ အၾကမ္းဖက္ ေတာ္လွန္ေရး အေျပာင္းအလဲမွာ သူ႔ရဲ႕ အဘိဓာန္မွာ မရွိေတာ့ပါ။
က်မတို႔အုပ္စုမွာ သူ႔ထံလာေတြ႔ေနက် လာ႐ိုးလာစဥ္ အဖြဲ႔မဟုတ္ပါ။ ဆရာႏွစ္ေယာက္ အတူလိုက္ပါလာတဲ့ ဒိန္းမတ္ႏိုင္ငံမွ ၁၁ ဦးပါ ေက်ာင္းသားအဖြဲ႔ေလးသာ ျဖစ္ပါတယ္။ အထက္တန္းေက်ာင္းနဲ႔ တကၠသိုလ္မွာ သင္ခဲ့ရတဲ့ ႏိုင္ငံတကာ ႏိုင္ငံေရးဘာသာရပ္အတြက္ `ၾကားလပ္ႏွစ္´ ကို ျပန္လည္ျဖည့္ဆီးဖို႔ ပဋိပကၡတို႔နဲ႔ ျပည့္ႏွက္ေနတဲ့ ေျမ၊ အၿပံဳးပိုင္ရွင္လူထု၊ ေရႊေရာင္ဝင္းဝင္း ဘုရားေတြ၊ ဖိႏွိပ္ခ်ဳပ္ခ်ယ္တဲ့ စစ္အစိုးရ စသျဖင့္ ျဖစ္မ်ဳိးစံုလင္လွတဲ့ `အကိုၾကီး´ တို႔ ႏိုင္ငံကို လာေရာက္ခဲ့ၾကျခင္းပါ။
က်မတို႔ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႔ခ်ဳပ္ ႐ံုးအတြင္း ထိုင္ေနခဲ့တဲ့ ေန႔ကေတာ့ ဧၿပီလဆန္း ျဖစ္ပါတယ္။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ရဲ႕ အခ်ိန္ေတြက အလြန္တန္ဖိုးရွိလွပါတယ္။ ပံုမွန္အားျဖင့္ ေဟာဒီ ဒီမိုကေရစီလႈပ္ရွားမႈ ေခါင္းေဆာင္ဟာ ဒီခ်ဳပ္အဖြဲ႔ဝင္ေတြနဲ႔ အစည္းအေဝးေတြ လုပ္ေနတတ္တယ္၊ အေရးၾကီးတဲ့ ဧည့္သည္ေတြကို လက္ခံေတြ႔ဆံုတတ္တယ္၊ သတင္းေထာက္ေတြကို ရံဖန္ရံခါ လက္ခံေတြ႔ဆံုတတ္တယ္။ လူတိုင္းက သူ႔ကို ေတြ႔ခ်င္ၾကပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ သူ႔ကို ေတြ႔ဆံုေမးျမန္းခြင့္ ရဖို႔ကေတာ့ သာမန္အားျဖင့္ ခက္ခဲပါတယ္။ ဒိန္းမတ္လူမ်ဳိး သတင္းေထာက္တေယာက္ဆုိ သူနဲ႔ ေတြ႔ခြင့္ရဖို႔ ၂ ႏွစ္ေလာက္ ေစာင့္ခဲ့ရၿပီး၊ ေတြ႔မယ့္ေတြ႔ရေတာ့လည္း ခဏပဲ ေတြ႔ခဲ့ရတယ္လို႔ က်မတို႔ ၾကားဖူးထားပါတယ္။
ဒီေတာ့ က်မတို႔ ခဏခဏ ဖတ္ဖူးထားတဲ့ ဒီမိုကေရစီ သူရဲေကာင္း ေခါင္းေဆာင္ တေယာက္နဲ႔ ဒီခ်ဳပ္ ဗဟိုဌာနခ်ဳပ္ ႐ံုးခန္းက်ဥ္းေလးအတြင္း မ်က္ႏွာခ်င္းဆိုင္ ေတြ႔ခြင့္ရေနတာကို ေတြ႔ရတဲ့အခါ ကိုယ့္ကိုယ္ကို အလြန္ အံ့ၾသေနမိပါေတာ့တယ္။ ျဖစ္ႏိုင္တာက က်မတို႔ ဆရာ၊ ဆရာမေတြရဲ႕ ဒိန္းမတ္ေရာက္ ၾသဇာအာဏာရွိတဲ့ ျမန္မာ အတိုက္အခံေတြနဲ႔ အဆက္အသြယ္ ေကာင္းမြန္မႈေၾကာင့္လည္း ျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။ ဒါကေတာ့ က်မတို႔ အထင္ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။
ေနာက္ဆံုး မိနစ္ စကၠန္႔အထိ သူနဲ႔ တကယ္တမ္း ေတြ႔ခြင့္ ရမရဆိုတာ ရင္ေမာစရာ ကိစၥၾကီး ျဖစ္ေနခဲ့ပါတယ္။
ပါတီဌာနခ်ဳပ္႐ံုးမွာ ျပည့္က်ပ္ျပြတ္သိပ္ေနၿပီး အဆန္းတၾကယ္ အဆင္ တန္ဆာမ်ားလည္း မရွိပါ။ ဒီထဲကို ဝင္လိုက္ရတာ လမ္းေပၚကေန တျခားကမၻာတခုထဲ ေရာက္သြားသလိုပါပဲ။ ႐ံုးခန္းေတြထဲမွာ စာရြက္ထပ္ေတြနဲ႔ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ဓာတ္ပံုေတြပဲ ရွိပါတယ္။ ႐ံုးထဲကို ဝင္လိုက္ရတာ ဘာနဲ႔တူသလဲဆိုေတာ့ အရင္ကလည္း တခါမွ မဖြင့္ဖူးေသး၊ အထဲမွာလည္း ဘာရွိမွန္း မသိရတဲ့ ေရွးေဟာင္းလွ်ဳိ႕ဝွက္ ေသတၱာတလံုးကို ဖြင့္ေနရသလိုပါပဲ။ က်မတို႔အဖြဲ႔ကို အေပၚထပ္တက္ၾကဖို႔ လက္ညိွးထိုးျပၾကပါတယ္။ ဒီေတာ့လည္း ေျမေအာက္လုပ္ငန္း အေငြ႔အသက္ေတြကို ရလာျပန္ပါတယ္။ အခန္းထဲမွာရွိတဲ့ သစ္သား စားပြဲတလံုးေဘးမွာ က်မတို႔ ဝိုင္းထိုင္လိုက္ၾကပါတယ္။ ဒီအခ်ိန္ထိ အမၾကီးကို ေတြ႔မွေတြ႔ရပါ့မလားလို႔ တထင့္ထင့္ ျဖစ္ေနရတုန္းပါ။
ထိုင္ရင္း သူမ်ား ဒီဘက္က ဝင္လာမွာလားလို႔ ေတြးၿပီး အခန္းတဖက္က ခပ္ဟဟေလး ျဖစ္ေနတဲ့ တံခါးကို ၾကည့္ေနမိပါတယ္။ အခန္းထဲမွာ အားလံုး လည္တဆန္႔ဆန္႔ ျဖစ္ေနၾကတုန္း တဖက္က အခန္းထဲကို သူ႔သက္ေတာ္ေစာင့္ေတြနဲ႔အတူ ဝင္သြားတာကို စကၠန္႔ပိုင္းေလးေလာက္ ျဗဳန္းကနဲ က်မ ျမင္လိုက္ရပါတယ္။ သူ ဒီအေဆာက္အအံုထဲမွာ က်မတို႔နဲ႔ အတူရွိေနပါၿပီ။ ဒီတခါေတာ့ ဘယ္လိုမွ မမွားႏိုင္ေတာ့ပါဘူး။ ၅ မိနစ္ေလာက္ၾကာေတာ့ က်မတို႔ရွိတဲ့ အခန္းထဲကို သူဝင္လာပါတယ္။ က်မတို႔အားလံုးပဲ ျဗဳန္းကနဲ မတ္တပ္ထရပ္လိုက္ၾကပါတယ္။ သူက ရယ္ရယ္ေမာေမာ၊ ရင္းရင္းႏွီးႏွီးပဲ `ထိုင္ၾကပါ၊ ထိုင္ၾကပါ´ လို႔ က်မတို႔ကို ေျပာပါတယ္။
စားပြဲတဖက္စြန္းက ထိုင္ခံုမွာ သူက လက္ပိုက္လို႔ ခပ္မတ္မတ္ ထိုင္ေနပါတယ္။ က်မစိတ္ကူးထဲမွာ ပံုေဖာ္ထားတဲ့ အတိုင္းပါပဲ၊ သူဟာ မိန္းမပီပီသသ ၾကက္သေရရွိသူျဖစ္ၿပီး ေခါင္းမွာလည္း ပန္းေတြ ပန္ထားပါတယ္။ သူ႔ကိုၾကည့္ရတာ စိတ္သေဘာထားႏူးညံ့ၿပီး ၾကင္နာပံုရေပမယ့္ အတြင္းစိတ္သ႑ာန္မွာ တင္းမာျပတ္သားသူ ဆိုတာကိုလည္း အလြယ္တကူပဲ ေတြ႔ျမင္ႏိုင္ပါတယ္။
ဒိန္းမတ္တုန္းကေတာ့ ေတြ႔ရရင္ ဘာေမးမလဲဆိုၿပီး ေမးခြန္းေတြ ၾကိဳးစားပမ္းစား ျပင္ဆင္လာခဲ့ၾကပါတယ္။ က်မတို႔က ႏိုင္ငံတကာ ႏိုင္ငံေရးမွာ ဗမာျပည္ရဲ႕ ရႈပ္ေထြးေပြလီလွတဲ့ ႏိုင္ငံေရး လမ္းေၾကာင္းကိုပဲ ေလ့လာခဲ့ၾကတာ ဆိုေတာ့ သိပ္မၾကာခင္ပဲ က်မတို႔လိုခ်င္တဲ့ ေမးခြန္းေတြ အကုန္လံုးဟာ ဒီမိုကေရစီ အေၾကာင္းခ်ည္း ျဖစ္ေနတာကို ေတြ႔ရပါေတာ့တယ္။
`ဒီမိုကေရစီဆိုတာ အေနာက္မွာေတာ့ အသားက်ေနတဲ့ စကားလံုး၊ မင္းတို႔လည္း သိပ္ၿပီး ေလးေလးနက္နက္ ရွိလွမယ္မထင္ဘူး။ ဒီမိုကေရစီရဲ႕ တန္ဖိုးကို ေသေသခ်ာခ်ာ သေဘာေပါက္ၾကလိမ့္မယ္ေတာင္ မထင္ဘူး´ ဟု ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ေျပာပါသည္။
ၿပီးေတာ့မွ သူက က်မတို႔အေၾကာင္း ဦးလွည့္လာၿပီး `၂ဝဝ၇ ခုႏွစ္က ဒိန္းမတ္မွာ က်င္းပခဲ့တဲ့ ေနာက္ဆံုး ေရြးေကာက္ပြဲမွာ က်မတို႔ထဲက ဘယ္ႏွေယာက္ မဲေပးခဲ့သလဲလို႔ ေမးလာပါတယ္။ က်မတို႔ထဲက အေတာ္မ်ားမ်ား လက္ေထာင္ၾကပါတယ္။ ၃ ေယာက္ကေတာ့ သူတို႔ မဲသြားမေပးဘူးလို႔ ဝန္ခံၾကပါတယ္။ ၂ ေယာက္ကေတာ့ ငယ္ေသးလို႔ အဲဒီအခ်ိန္က မဲေပးခြင့္မရခဲ့ၾကပါ။
ဒီေတာ့မွ က်မတို႔အမၾကီးက က်မတို႔တေတြ ရန္ကုန္နဲ႔ မႏၲေလးမွာရွိတုန္း ျမန္မာလူမ်ဳိးေတြနဲ႔ စကားေျပာခဲ့ၾကတာေတြအေၾကာင္း ဆက္ေျပာပါတယ္။ က်မတို႔ခရီးစဥ္တေလွ်ာက္ ေတြ႔ခဲ့ၾကသူေတြအားလံုး အၿပံဳးကိုယ္စီနဲ႔ ေဖာ္ေဖာ္ေရြေရြ ရွိခဲ့ၾကသေလာက္ အတြင္းစိတ္ထဲမွာ တခုခုကို ေၾကာက္ရြံ႕ေနတာ ကိုလည္း ေတြ႔ခဲ့ရပါတယ္။ ကမၻာလွည့္ ခရီးသြားတဦးသာ ဆိုရင္ေတာ့ ဒီကိစၥကို သတိထားမိမယ္ မဟုတ္ပါဘူး။ ဒါေပမဲ့ သတင္းေထာက္ တေယာက္နဲ႔ ေတြ႔တုန္းကေတာ့ သူက သတင္းေထာက္ပီပီ အေတာ္ သတိထားေျပာတယ္။ အစိုးရက လူတုိင္းကို ေစာင့္ၾကည့္ေနတာ၊ ဆင္ဆာဆိုတာလည္း စစ္အစိုးရက သူ မီဒီယာထဲ ပါေစခ်င္တာကိုပဲ ခြင့္ျပဳတာလို႔ ေျပာပါတယ္။
`က်မတို႔ တိုင္းျပည္မွာ ဥပေဒ စိုးမိုးမႈဆိုတာလည္း မရွိေတာ့ လံုၿခံဳမႈ ဆိုတာလည္း မရွိဘူး´ လို႔ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ေျပာပါတယ္။ ၂ဝ၁ဝ ေရြးေကာက္ပြဲမွာ အမ်ဳိးသား ဒီမုိကေရစီ အဖြဲ႔ခ်ဳပ္ ဝင္မၿပိဳင္ခဲ့တာလည္း ဒီကိစၥက အေၾကာင္းတခ်က္ ျဖစ္ပါတယ္။ စစ္အစိုးရကို တရားဝင္ေအာင္ လုပ္ေပးၿပီး စစ္တပ္ကို အခ်ိန္မေရြး အာဏာသိမ္းႏိုင္ခြင့္ ျပဳထားတဲ့ ဖြဲ႔စည္းပံုကို လက္မခံႏိုင္ေၾကာင္းလည္း ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ရွင္းျပပါတယ္။
တိုင္းရင္းသား အဖြဲ႔ေတြနဲ႔ အစိုးရအၾကား ပဋိပကၡေတြ ျဖစ္ပြားေနရတာရဲ႕ အေၾကာင္းရင္းတရပ္မွာလည္း အခြင့္အေရး မညီမွ်မႈေၾကာင့္လို႔ သူက ေထာက္ျပပါတယ္။
`တိုင္းရင္းသားေတြက ဖက္ဒရယ္ပိုက်တဲ့ ဖြဲ႔စည္းပံုမ်ဳိးကို လိုခ်င္ၾကတာ။ ဒါေၾကာင့္ပဲ ျပႆနာေတြ ျဖစ္ေနရတာ။ ဒီမတရားမႈေတြ ဒီမွာပဲ ရပ္ဖို႔ေတာ္ၿပီ။ တိုင္းရင္းသားေတြ ဒုကၡသည္ေတြအျဖစ္နဲ႔ တခ်ိန္လံုး ေျပးခ်ည္းေနၾကရတာ။ ကိုယ့္တုိင္းျပည္ထဲမွာပဲ ညွဥ္းပန္းႏွိပ္စက္ခံၿပီး တခ်ိန္လံုး ေၾကာက္ေၾကာက္လန္႔လန္႔နဲ႔ ေနေနၾကရတာ။ ဒါေတြအားလံုး ေျပာင္းမွျဖစ္မယ္။ ေျပာင္းဖို႔ဆိုတာလည္း အခြင့္အေရး တန္းတူညီမွ်ခံစားခြင့္ ရွိပါတယ္ဆိုတာ သူတို႔ကိုယ္တိုင္ ခံစားသိရွိရမွ ျဖစ္မယ္´။
က်မတို႔အတန္းက ေက်ာင္းသားေတြ တစုတေဝး ျမန္မာျပည္ထဲမွာ သြားလာေနရေတာ့ ဒိန္းမတ္က စာသင္ခန္းထဲမွာ က်မတို႔သင္ခဲ့ရတဲ့ ျပႆနာေပါင္းစံု၊ အေျခအေန အျဖစ္ေပါင္းစံုကို မ်က္ဝါးထင္ထင္ ျမင္ခြင့္ရတယ္။ ကိုယ့္တုိင္းျပည္ရဲ႕ အေျခအေနေတြကို ေျပာႏိုင္တဲ့သူ၊ ဘာေတြလုိခ်င္တယ္၊ ဘာေတြျဖစ္ခ်င္တယ္၊ ဘယ္လိုလုပ္လိုက္ရင္ ဒါေတြ ေအာင္ျမင္လာလိမ့္မယ္ဆိုတာေတြ ေျပာႏိုင္မယ့္ သူမ်ဳိးကို က်မတို႔ကလည္း ေတြ႔ခ်င္ပါတယ္။
က်မ စိတ္ဝင္စားတဲ့ ကိစၥက လူ႔အခြင့္အေရးနဲ႔ ဥပေဒ စိုးမိုးမႈကိစၥပါ။ ဒါေၾကာင့္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ျမန္မာျပည္မွာ ဥပေဒ စိုးမိုးမႈ မရွိတဲ့အေၾကာင္း ေျပာလာေတာ့ က်မလည္း စိတ္ဝင္စားလာပါတယ္။
တကယ္ေတာ့ လူေတြ လံုၿခံဳတယ္လို႔ ခံစားမိေစတဲ့ ကိစၥမွာ ဥပေဒက ေနာက္ဆံုးမွ စဥ္းစားမိတဲ့ ကိစၥပါ။ ကိုယ္တိုင္ၾကံဳမွ၊ ခံရမွ သိတဲ့ ကိစၥပါ။ ကိုယ့္အခြင့္အေရးတရပ္ရပ္ ခ်ဳိးေဖာက္ခံရမွ သတိရတဲ့ အရာပါ။ ဒီကိစၥကပဲ ပံုမွန္လည္ပတ္ေနတဲ့ လူ႔အဖြဲ႔အစည္းတရပ္အတြက္ အေျခခံအခြင့္အေရးေတြကို ေပးအပ္ေနတာပါ။
ရန္ကုန္မွာရွိတဲ့ ျမန္မာတက္ၾကြလႈပ္ရွားသူ လူငယ္တေယာက္နဲ႔ စကားေျပာျဖစ္ခဲ့တာကို က်မ ျပန္သတိရလာပါတယ္။ သူက က်မကို ဒီမိုကေရစီဆိုတဲ့ စကားလံုးကို ဘယ္လိုနားလည္သလဲလို႔ ေမးလာပါတယ္။ က်မကလည္း လြတ္လပ္စြာ ေျပာခြင့္ရွိတာ၊ ကိုယ့္အတြက္ ေရြးခ်ယ္ခြင့္ရွိတာ၊ လြတ္လပ္မွ်တတဲ့ ေရြးေကာက္ပြဲေတြ ရွိတာ၊ စသျဖင့္ ေျပာလိုက္ပါတယ္။ ဒီေတာ့ သူက ဒါေတြအားလံုးဟာ ဒီမိုကေရစီအတြက္ အေရးၾကီးၾကတာခ်ည္းဆိုတာ သူလက္ခံပါတယ္တဲ့။ ဒါေပမဲ့ သူ႔အျမင္အရ အေရးအၾကီးဆံုးကိစၥက အာဏာကို ပိုင္းျခားထားျခင္း ျဖစ္ပါတယ္တဲ့။ တရားစီရင္ေရးအာဏာနဲ႔ စီမံခန္႔ခြဲေရးအာဏာ တနည္းအားျဖင့္ အစိုးရအာဏာကို ခြဲျခားထားဖို႔ျဖစ္တယ္လို႔ ေျပလာပါတယ္။ ဒါသူ႔ဆႏၵျဖစ္ၿပီး ျမန္မာျပည္မွာ တေန႔က်ရင္ ျဖစ္ထြန္းလာမယ္လို႔ ထင္ပါတယ္။
အစိုးရက ဆံုးျဖတ္ႏိုင္ခြင့္ အာဏာကို ဘယ္လိုခ်ဳပ္ကိုင္ထားတယ္ဆိုတာ အမၾကီးက က်မတို႔ကို သာဓကတခု ေျပာျပပါတယ္။ `ဒီခ်ဳပ္အဖြဲ႔ဝင္တဦးဦး ႏိုင္ငံေရးမႈနဲ႔ တရား႐ံုးေရာက္သြားၿပီဆို ဒီအမႈက ေသခ်ာေပါက္ ရံႈးေတာ့မွာပဲ။ ဒါကို အစကတည္းက က်မတို႔လည္း သိတယ္။ ဒါေၾကာင့္ က်မတို႔ အၿမဲေျပာေနတာ။ တရား႐ံုး မေရာက္ခင္ကတည္းက ဘယ္ေလာက္ခ်မယ္၊ ဘယ္လိုကိုင္တြယ္မယ္ဆိုတာ ၾကိဳၿပီး အၿမဲဆံုးျဖတ္ထားၿပီးသား၊ ဒါေတြ အကုန္လုပ္ၿပီးမွ ႐ံုးေရာက္တာ´ ဟု သူက ေျပာပါတယ္။
ဒီလိုျဖစ္ေပမယ့္ ဒီခ်ဳပ္အဖြဲ႔ဝင္ေတြဟာ သူတို႔ရဲ႕ စာရိတၱကို ကာကြယ္ဖို႔ ေရွ႕ေနေတာ့ ထားၾကတယ္လို႔ သူက ဆိုပါတယ္။ သူတို႔ဟာ အျပစ္မရွိဘဲ မတရားစြပ္စြဲ ခ်ဳပ္ေႏွာင္ခံရသူေတြျဖစ္ၿပီး၊ အေတြးအေခၚ အယူအဆတခုခုကို ယံုၾကည္ၿပီး ဒီအယူအဆအတိုင္း ေနခဲ့လုပ္ခဲ့တာကလြဲလို႔ ဘာျပစ္မႈကုိမွ မက်ဴးလြန္ခဲ့ၾကေၾကာင္းနဲ႔ သူတို႔ေရွ႕ မားမားမတ္မတ္ ရပ္ေျပာေပးမယ့္ သူကိုပဲ လိုခ်င္တာျဖစ္ေၾကာင္း ေျပာျပပါတယ္။
`ကိုယ့္ကိုထိလာမွ ဥပေဒဆိုတာကို သတိရတာ။ ဒီလိုမဟုတ္ရင္ က်မတို႔လည္း အေသးစိတ္မသိပါဘူး။ ဒီေတာ့ ဒီအမႈေတြက က်မတို႔ကို က်မတို႔အခြင့္အေရးေတြ ဘာေတြရွိတယ္ဆိုတာ သင္ျပေပးေနတာပဲ။ ဒီအခြင့္အေရးေတြ တရား႐ံုးေတြမွာ ဘယ္လိုခ်ဳိးေဖာက္ခံေနရတယ္ဆိုတာေတြ သိလာတာပဲ။ ဥပေဒက အကာအကြယ္ မေပးႏိုင္ရင္ ဘယ္သူမွ လံုၿခံဳမွာ မဟုတ္ဘူး။´
သူ႔ကို ပိတ္ဆို႔အေရးယူမႈနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ေမးတာေတြ သိပ္မ်ားလြန္းလို႔ အမ စိတ္ပ်က္ေနတယ္ဆိုတာ က်မတို႔ ၾကားထားလို႔ ဒီေမးခြန္း သူ႔ကိုမေမးေတာ့ပါဘူး။ အေျပာင္းအလဲအတြက္ သူရဲ႕ ကိုယ္ပိုင္ၾကိဳးပမ္းခ်က္ေတြကိုပဲ ေမးျမန္းျဖစ္ပါတယ္။
`ျမန္မာျပည္ကလူေတြက သူတို႔လိုခ်င္တဲ့ အေျပာင္းအလဲအတြက္ က်မနဲ႔ က်မတို႔ ပါတီအေပၚပဲ မၾကာခဏ အားကိုးၾကတယ္။ ဒီလိုအေျပာင္းအလဲမ်ဳိးျဖစ္ဖို႔ သူတို႔ကိုယ္တိုင္ လုပ္ႏိုင္တယ္ဆိုတာ သိေအာင္လုပ္ဖို႔က အေရးအၾကီးဆံုးပဲ´ ဟု သူက ေျပာပါတယ္။
ဒီခ်ဳပ္ပါတီကို ႏိုင္ငံေရးပါတီတခုအျဖစ္ ဆက္ရွိေနဖုိ႔ သူသႏၷိ႒ာန္ခ်ထားေၾကာင္းပါ ေျပာပါတယ္။ အာဏာပိုင္ေတြက ပါတီကို ဖ်က္သိမ္းဖို႔ ၾကိဳးပမ္းေနေပမယ့္ ျမန္မာျပည္မွာ ဒီမိုကေရစီရရွိေရးအတြက္ ပါတီရွိေနရမွာလို႔ သူက ဆိုပါတယ္။
တိုင္းျပည္ကို ထင္ရွားတဲ့ ေခါင္းေဆာင္တဦးထဲက ေရွ႕ေဆာင္ေနတာဟာ ဒီမိုကေရစီအတြက္ မေကာင္းေၾကာင္း၊ အနည္းဆံုးေတာ့ ေရြးခ်ယ္စရာအျဖစ္ အဲဒီလုိ ထင္ရွားထက္ျမက္တဲ့ ေခါင္းေဆာင္ အနည္းစုေလးေတာ့ ရွိေနရမွာျဖစ္ေၾကာင္း၊ ဒါမွ ႏိုင္ငံေရးသမားေတြအေနနဲ႔ သူတုိ႔အလုပ္အေပၚ ပိုအေလးထား အာ႐ံုစိုက္လာႏိုင္မွာျဖစ္ေၾကာင္း သူက က်မတို႔ကို ရွင္းရွင္းလင္းလင္း ေျပာဆိုျပပါတယ္။
ဒီခ်ဳပ္ရဲ႕ မူဝါဒေတြအေၾကာင္းနဲ႔ ပတ္သက္ရင္ေတာ့ ႏိုင္ငံေရးလုပ္ငန္းစဥ္ေတြ၊ မူဝါဒ ရပ္တည္ခ်က္ေတြအေၾကာင္း သူ႔ဆီက တိတိက်က် အေျဖတခုရဖို႔ ခက္ပါတယ္။ သူတို႔ကိုယ္သူတို႔ လက္ဝဲလား၊ လက်္ာလားဆိုတာကိုေတာင္ မေသခ်ာပါဘူး။
`ဒီမိုကေရစီမွ မရွိတဲ့ေနာက္ လက္ဝဲလည္း မစဥ္းစားႏိုင္ဘူး၊ လက္်ာလည္း မစဥ္းစားႏိုင္ဘူး။ အစုိးရက အစစတာဝန္ယူေစာင့္ေရွာက္တဲ့ welfare state လိုဟာမ်ဳိး လုပ္မလား၊ မလုပ္ဘူးလားဆိုတာလည္း မေတြးအားဘူး´ ဟု သူက ေျပာပါတယ္။
ဒီခ်ဳပ္အေနျဖင့္မူ အလယ္ဗဟိုဝါဒီ ပါတီတရပ္ျဖစ္လိုေၾကာင္း သူက ေျပာပါတယ္။ ကေလးေတြအတြက္ အခမဲ့ပညာေရး၊ လူထုအတြက္ အခမဲ့က်န္းမာေရးေစာင့္ေရွာက္မႈ စတဲ့ စံက်တဲ့ အိပ္မက္တရပ္ရွိေၾကာင္းနဲ႔ ဒါေပမဲ့ ဒီခရီးကို ေရာက္ဖို႔ အေဝးၾကီးေလွ်ာက္လွမ္းရဦးမယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။
ျမန္မာျပည္တြင္း တက္ၾကြလႈပ္ရွားသူေတြကို က်မတို႔ ေမးခဲ့တဲ့ ေမးခြန္းတခုမွာ ျမန္မာျပည္ အေျပာင္းအလဲအတြက္ ဘယ္နည္းလမ္းကို သံုးမလဲ၊ ေတာ္လွန္ေရးလား၊ တျခား တနည္းနည္းလား ဆိုတဲ့ ေမးခြန္းေတြပါ။ ဒီေမးခြန္းကိုပဲ ျမန္မာျပည္အေျပာင္းအလဲအတြက္ အထိမ္းအမွတ္ အမွတ္အသားျဖစ္ေနသူ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကို ေမးျမန္းျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။
`က်မက ေတာ္လွန္ေရးေတြအတြက္ ေဆာ္ၾသတိုက္တြန္းေနသူေတာ့ မဟုတ္ပါဘူး။ ဘာလို႔လဲဆိုေတာ့ သိပ္ရင္ခုန္စရာ မေကာင္းလို႔ပါဘဲ´ လို႔ သူက ျပန္ေျဖပါတယ္။ `တခ်ဳိ႕က ထင္ၾကတယ္။ ဒါ ျမန္ျမန္ထက္ထက္ အေျဖထြက္တဲ့ဟာလုိ႔။ ဒါေပမဲ့ ဒီလမ္းကိုေရြးရင္ ရသြားတဲ့ ဒဏ္ရာေတြက အေတာ္နက္ရိႈင္းပါတယ္။ ဒီ အနာေတြက က်က္ဖို႔လည္း ခက္ပါတယ္။ တခါတရံ အေပၚယံၾကည့္လိုက္ရင္ေတာ့ အေျပာင္းအလဲ ျဖစ္လာသလိုပါပဲ။ တကယ္ေတာ့ ဒီလမ္းက ဘယ္သူမွ အေျပာင္းအလဲ ျဖစ္လာမယ္လို႔ မထင္တဲ့ လမ္းပါ။ ဒီလမ္းေၾကာင့္ ရခဲ့တဲ့ ဒဏ္ရာေတြက ဒီေလာက္ကာလရွည္ၾကာတဲ့အထိ မေပ်ာက္ေသးပါဘူး။ အေျပာင္းအလဲအတြက္ အေကာင္းဆံုးနည္းလမ္းက ႏိုင္ငံေရးအရ ေဆြးေႏြးညွိႏိႈင္း အေျဖရွာတာပဲျဖစ္တယ္လို႔ က်မ ယံုၾကည္ပါတယ္´။
သူ႔ရဲ႕ တံု႔ျပန္မႈမွာ အံ့အားသင့္စရာေကာင္းသလို နားလည္ႏိုင္တဲ့ အခ်က္လည္း ျဖစ္ပါတယ္။ သူေတြ႔ၾကံဳခဲ့ရသမွ်ကလည္း အၾကိမ္ၾကိမ္ အက်ယ္ခ်ဳပ္ခ်ခံရျခင္း၊ ၂ဝဝ၃ ခုႏွစ္အတြင္း သူခရီးသြားေနတုန္း ရက္ရက္စက္စက္ တိုက္ခိုက္ခံခဲ့ရျခင္း၊ ၂ဝဝ၇ ခုႏွစ္ ေရႊဝါေရာင္ေတာ္လွန္ေရး ကာလအတြင္း ေသေၾကခဲ့ရတာေတြဟာ ေတာ္လွန္ေရးရဲ႕ ထိေရာက္မႈအေပၚ ထင္ထင္ရွားရွား ေမးခြန္းထုတ္ေနတဲ့ အခ်က္ေတြ ျဖစ္ပါတယ္။
ျမန္မာႏိုင္ငံဟာ အီဂ်စ္မဟုတ္၊ တူနီးရွားမဟုတ္၊ လစ္ဗ်ားလည္း မဟုတ္ပါ။ ယုတ္စြအဆံုး ကိုလိုနီၿဗိတိသွ်တို႔ကို ေတာ္လွန္တိုက္ခိုက္ခဲ့တဲ့ သူ႔ဖခင္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းေခတ္ ျမန္မာႏိုင္ငံလည္း မဟုတ္ပါ။ သူ႔ဖခင္ဟာ လြတ္လပ္ေရးမရမီေလးမွာ ေသနတ္သမားေတြရဲ႕ လုပ္ၾကံသတ္ျဖတ္ခံခဲ့ရတယ္။
`ျမန္မာႏိုင္ငံနဲ႔ အီဂ်စ္ မတူဘူးဆိုတာ၊ အမ်ားၾကီး ကြာျခားတယ္ဆိုတာ ခဏခဏ ေျပာေနရတယ္´ လို႔ သူက ေျပာပါတယ္။ ကိုင္႐ိုၿမိဳ႕မွာ ဆႏၵျပသူေတြဟာ အႏွိမ္နင္းမခံရခင္အထိ ကာလရွည္ၾကာ ဆႏၵျပႏိုင္ခဲ့တယ္။ ျမန္မာျပည္မွာေတာ့ အဲလိုမဟုတ္။ ခ်က္ခ်င္းလိုပဲ `ေသြးထြက္သံယို ႏွိမ္နင္းခံရတယ္´။ `ဒီေတာ့ လူေတြရဲ႕ စိတ္ထဲမွာ အၾကီးအက်ယ္ ဒဏ္ရာရသြားတာ။ ဒါေတြက ေပ်ာက္ဖို႔ အခ်ိန္အေတာ္ယူရမယ္။ ဒီအေတြ႔အၾကံဳအျဖစ္ ဆိုးၾကီးေတြကို ေမ့ႏိုင္ေအာင္ အေတာ္ၾကာမယ္´။
ႏွစ္နာရီေလာက္ၾကာသြားၿပီမို႔ က်မတို႔သြားဖို႔လည္း အခ်ိန္တန္ပါၿပီ။ အခုလို စကားေျပာျဖစ္ခဲ့တာကိုပဲ အံ့ၾသေနမိပါတယ္။ ဒီအတြင္း တခုခုျဖစ္သြားႏုိင္တယ္ဆိုတာကိုလည္း က်မတို႔ စဥ္းစားေနမိပါတယ္။ သူ႔ကို အိမ္ထဲက ခ်က္ခ်င္းဆြဲထုတ္သြားၿပီး အက်ယ္ခ်ဳပ္တဖန္ ခ်လိုက္ႏိုင္တယ္။ ဒါမွမဟုတ္ အိမ္အဝမွာ ေစာင့္ေနတဲ့ အိမ္ထဲ ဝင္ခြင့္မေပးခဲ့တာလည္း ျဖစ္ႏိုင္တာပါပဲ။ ဒါမွမဟုတ္ က်မတို႔လို ေက်ာင္းသားတအုပ္ကို မေတြ႔ဘဲ က်မတို႔ထက္ ပိုအေရးၾကီးတဲ့ ကိစၥတခုခုကို လုပ္စရာရွိေနတာလည္း ျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။
စိတ္ဝင္စားစရာ ေကာင္းတာက က်မတို႔ကို အေလးအနက္ထား ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးခဲ့ပါ။ သူ႔ကိုေတြ႔ဖို႔အေရး က်မတို႔မွာ စိတ္ေတြလႈပ္ရွားၿပီး စိုးရိမ္တၾကီး ျဖစ္ေနခဲ့ၾကတယ္။ ဒီခံစားခ်က္မွာ ႏွစ္ဖက္အျပန္အလွန္လည္း ျဖစ္ပံုရပါတယ္။ က်မတို႔အုပ္စုထဲက တေယာက္ေယာက္က ေမးခြန္းေမးလိုက္တုိင္း ေမးခြန္းေမးတဲ့သူကို ေသခ်ာၾကည့္ၿပီး ေခါင္းတၿငိမ့္ၿငိမ့္နဲ႔ အေလးအနက္ထား နားေထာင္တာ ေတြ႔ရပါတယ္။ ၿပီးေတာ့မွ ေျဖတာဆိုေတာ့ သူ႔ရဲ႕ ေလးနက္မႈ၊ ႐ိုးသားမႈကို ေဖာ္ျပေနပါတယ္။
ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးပြဲၿပီးေတာ့ သူ႔ကို လက္ေဆာင္ေပးရာ နာမည္ၾကီး ဒိန္းမတ္စာေရးဆရာ ဟန္းခရစ္ရွန္အင္ဒါဆင္ ေရးတဲ့ နတ္သမီးပံုျပင္စာအုပ္လည္း ပါပါတယ္။ ဒါကို သူအေတာ္ဝမ္းသာပါတယ္။ သူငယ္ငယ္က ဒီစာအုပ္ထဲက ေရသူမေလးပံုပါတဲ့ လက္ေဆာင္တခုကို သူ႔မိခင္က ေပးခဲ့ဖူးေၾကာင္းလည္း ေျပာပါတယ္။
ၿပီးေနာက္ က်မတို႔က အသားအေရာင္ခြဲျခားေရးကာလ ေတာင္အာဖရိက လြတ္ေျမာက္ေရး တိုက္ပြဲဝင္ ေတးသီခ်င္းေဟာင္း တပုဒ္ကို စုေပါင္းသီဆုိၾကပါတယ္။ အာဖရိကလူမ်ဳိးေတြ ဒီသီခ်င္းကုိ သီဆိုႏိုင္ခဲ့တာမွာ အာဏာရ ဘိုးအားလူမ်ဳိးေတြ နားမလည္တဲ့ တုိင္းရင္းသား ဇူးလူးဘာသာနဲ႔ သီဆိုခဲ့တာေၾကာင့္ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။
ၿပီးေတာ့ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က က်မတို႔အားလံုးကို တေယာက္ခ်င္းစီ လက္ဆြဲႏႈတ္ဆက္ပါတယ္။ ၿပီးေတာ့ က်မတို႔အားလံုး ႐ံုးခန္းထဲကေန စိတ္လႈပ္ရွား ၾကည္ႏူးစြာ ထြက္လာခဲ့ၾကပါေတာ့တယ္။
အျပင္ဘက္ထြက္လာေတာ့ ဒီလိုေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးမႈမ်ဳိးကို ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ လွ်ဳိ႕ဝွက္ထားလို႔ မရဘူးဆိုတာ က်မတို႔ သိလာပါေတာ့တယ္။ လူ ၄ ေယာက္က က်မတုိ႔ကို ဓာတ္ပံုေတြ ႐ိုက္ေနပါတယ္။ ဒီဓာတ္ပံုေတြနဲ႔ သူတို႔ ဘာလုပ္ၾကမယ္ဆိုတာ က်မတို႔ ဘယ္ေတာ့မွ သိမွာလည္း မဟုတ္ပါဘူး။ ဒါသည္ပင္ အစိုးရရဲ႕ အေၾကာက္လြန္ေနပံုနဲ႔ ျမန္မာျပည္သူေတြ လြတ္လပ္တဲ့ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ေနလိုစိတ္ ျပင္းျပေနတာကို ထင္ထင္ရွားရွား ျပသေနတဲ့ အခ်က္လည္း ျဖစ္ပါတယ္။
(Laila de Champfleury သည္ သူတုိ႔၏ ႏိုင္ငံတကာ ႏိုင္ငံေရး ေကာလိပ္သင္႐ိုး သင္ခန္းစာအတြက္ ျမန္မာႏိုင္ငံသို႔ ဧၿပီလဆန္းတြင္ သြာေရာက္ေလ့လာခဲ့ၾကေသာ ဒိန္းမတ္ေက်ာင္းသား ၁၁ ဦးမွ တဦးျဖစ္ပါသည္။ ထိုအဖြဲ႔တြင္ ဆရာႏွစ္ဦးလည္း အတူလိုက္ပါသြားခဲ့သည္။ မဇၩိမ အဂၤလိပ္ပိုင္းအတြက္ Laila de Champfleury ေရးသားေသာ Stepping into the world of Aung San Suu Kyi ကို ဘာသာျပန္ဆိုထားျခင္း ျဖစ္သည္။)